چکیده
طرح ها و پروژه های که در صنعت نفت و گاز اجرا می شود، کاملاً متفاوت از سایر طرح ها و پروژه های صنایع دیگر می باشد. حجم بالای سرمایه گذاری و طولانی بودن مدت اجرای این طرح ها باعث تمایز و تفکیک این طرح ها و پروژه ها از سایر طرح های بخش های دیگر اقتصادی است. به طوری که یک پروژه نفتی به طور متوسط 10 تا 15 سال به طول می انجامد و بدیهی است، هرچه اجرای طرحی طولانی مدت تر باشد، عدم قطعیت ها و ریسک های مرتبط افزایش می یابد، وجود همین ریسک ها باعث اهمیت روز افزون توسعه صنعت بیمه در بخش نفت و گاز شده است. مرحله اکتشاف نفت و گاز از پر ریسک ترین مرحله تولید نفت و گاز به شمار می آید. حجم عظیم سرمایه های درمعرض خطر، پیچیدگی طبیعت فنی ریسک های موجود درعملیات اکتشاف نفت و گاز، برخورداری از پتانسیل بالای حادثه پذیری به لحاظ ماهیت ریسک و نابسامانی های اقتصادی به دلیل وقوع حوادث درصنایع هیدروکربوری سبب شده است که مباحث مربوط به ریسک، انتقال آن و استفاده از پوشش های بیمه ای در صنایع نفت و گاز بویژه در مرحله اکتشاف رو به افزایش یابد.
فهرست مطالب
مقدمه
فصل اول:کلیات
مبحث اول : تاریخچه
گفتار اول : تاریخچه بیمه
بند اول : سیرتحول بیمه درجهان
بند دوم : تاریخچه بیمه در ایران
گفتار دوم : تاریخچه فعالیت های اکتشافی در صنعت نفت و گاز
بند اول : تاریخچه عملیات اکتشافی صنعت نفت و گاز جهان
بند دوم : سیر تاریخچه و سیر تکامل عملیات اکتشاف نفت و گاز در ایران
مبحث دوم : مدیریت ریسک و بیمه
گفتار اول : ریسک
بند اول : معنای ریسک
بند دوم : طبقه بندی انواع ریسک
گفتار دوم : اصول مدیریت ریسک و بیمه
بند اول : معنای مدیریت ریسک
بند دوم : اهداف مدیریت ریسک
گفتار سوم : فرآیند مدیریت ریسک
شناسایی موارد در معرض خسارت
تجزیه و تحلیل موارد در معرض خسارت
انتخاب روش های مناسب برای اداره موارد در معرض خسارت
اجرا و پایش برنامه های مدیریت ریسک
گفتار چهارم : مدیریت ریسک و بیمه
مبحث سوم : قرارداد بیمه واصول حاکم بر آن
گفتار اول : قرارداد بیمه ،مفاهیم واصطلاحات بیمه ای
بند اول : تعریف عقد و عقد بیمه
بند دوم : شرایط اساسی وبنیادی صحت عقد بیمه
قصد طرفین و رضای آنها
اهلیت طرفین
مورد معامله یا موضوع بیمه
مشروعیت جهت معامله
بند سوم : مفاهیم و اوصاف عقد بیمه
الف) مفاهیم و اصطلاحات بیمه ای
ب) اوصاف عقد بیمه
بند چهارم : پایان قرارداد بیمه
گفتار دوم : اصول حاکم بر بیمه
اصل (حد اعلای) حسن نیت
اصل غرامت
اصل نفع بیمه پذیر
اصل جانشینی
اصل داوری
اصل علت نزدیک
اصل اتکایی
فصل دوم: عملیات تولید نفت و گاز
گفتار اول : عملیات بالا دستی نفت و گاز
بند اول : فعالیت های اکتشافی
بند دوم : توسعه
بند سوم : عملیات بهره برداری
گفتار دوم : عملیات پایین دستی نفت و گاز
بند اول : خطوط لوله
بند دوم : پالایشگاه
بند سوم : تاسیسات تصفیه گاز
بند چهارم : مخازن
بند پنجم : پایانه های صادراتی
فصل سوم: بررسی بیمه ریسک فعالیت های اکتشافی نفت و گاز
گفتار اول : رابطه ریسک با عقد بیمه
گفتار دوم : ریسک های فعالیت های اکتشافی صنعت نفت و گاز
ریسک سرمایه گذاری وتامین مالی
ریسک های سیاسی/ مقرراتی
ریسک اقتصادی
ریسک های فنی و مدیریتی
گفتار سوم : پوشش های بیمه ای ریسک های فعالیت های اکتشافی صنعت نفت و گاز
بند اول : نقش،اهمیت وجایگاه صنعت بیمه در حوزه نفت و گاز ایران
بند دوم : گزارش آماری عملکرد صنعت بیمه کشور در رشته بیمه نفت و گاز
بند سوم : قوانین ومقررات حاکم بر بیمه نفت و گاز
بند چهارم : بررسی بیمه های ریسک فعالیت های اکتشافی نفت و گاز
بیمه تمام خطر نصب
بیمه شکست ماشین آلات
بیمه مسئولیت مدنی کارفرما درقبال کارکنان خود
بیمه مسئولیت مدنی بیمه تمام خطر پیمانکاران
بیمه آتش سوزی
بیمه دکل های حفاری متحرک
بیمه آلودگی محیط زیست
نتیجه گیری و پیشنهادات
منابع و مأخذ
الف) منابع فارسی وعربی
ب) منابع لاتین
ج) منابع اینترنتی
چکیده انگلیسی
نمودارها
*****************
بخشهایی از متن تحقیق دانلودی
تاریخچه فعالیت های اکتشافی در صنعت نفت و گاز
درگفتاردوم، تاریخچه عملیات اکتشافی صنعت نفت وگاز جهان و سپس سیر تاریخچه و تکامل عملیات اکتشافی نفت وگاز ایران مورد بررسی قرارگرفته است.
تاریخچه عملیات اکتشافی صنعت نفت وگاز جهان
شرق شناس معروف آلمانی E.Hertzfeld که درسالهای 1879 تا1947 می زیسته است، کلمه نفت را مشتق از فعلنابدر زبان فارسی به معنی رطوبت داشتن دانسته است. اومعتقد است که این کلمه در زبان اوستائی نپتا بوده وکلدانیها، یهودی ها و عربها آن را از زبان مادیها گرفته اند. استخراج نفت به روش کنونی یعنی طریقه حفرچاه فقط از نیمه دوم قرن گذشته معمول شده است ولی استفاده از نفت که به صورت چشمه از زمین می جوشد یا گاز طبیعی که از شکافها خارج می شد و همچنین قیر که از معادن سطح الارضی بدست می آمد، سابقه ای بسیار طولانی تر دارد.نفت تا پیش از ورود به چرخه صنعت درمیان قبایل بدوی، ماده ای مهجور و ناشناخته نبود و به صورت ابتدایی مورد استفاده قرار می گرفت. این ماده در میان سرخپوستان سنکایی (اهل پنسیلوانیا) به عنوان یک داروی شفابخش، موسوم به روغن (سنکا) یا روغن مار و درمیان مصری ها به منظور پوشش کتان های مومیایی شده، مورد استفاده قرار می گرفت. ایرانیان و رومیان با استعمال نفت برای پرتاب گلوله های آتشین درجنگها آشنایی داشتند. کاوشهای باستان شناسان روشن ساخته است که سومریان درحدود پنج تا شش هزار سال پیش قیر را می شناخته اند و آن را با سایر مواد مخلوط کرده و به عنوان ملات ضد رطوبت بین آجرها و سنگهای ساختمان معابد بکار برده اند. منجمله می توان به معابد چغازنبیل در حوالی هفت تپه واقع در چهل کیلومتری جنوب خاوری شهر شوش اشاره نمود. آشنایی بیشتر با نفت و مشتقات آن از زمانی رو به پیشرفت گذاشت که پدیده هایی چون افزایش جمعیت و گسترش تحولات اقتصادی، انسان را به استفاده هرچه بیشتر و بهتر از آن نیازمند ساخت. البته ظهور این پدیده ها درآغاز، آن چنان نبود که به یک باره این صنعت قابل دسترس اما دیر یاب را در مسیر هموار رشد و شکوفایی خود قرار دهد. مدت ها به طول انجامید تا این مائده زمینی در قالب صنعتی عظیم جلوه گر شد و فرآورده های بی شماری را روانه بازار مصرف کرد.
...
فرآیند مدیریت ریسک
فرآیند مدیریت ریسک را می توان به طور کلی شامل چهار مرحله زیر طبقه بندی کرد:
1-شناسایی موارد در معرض خسارت
2-تجزیه وتحلیل موارد درمعرض خسارت
3-انتخاب شیوه های مناسب برای اداره موارد در معرض خسارت
4-اجرا و پایش برنامه های مدیریت ریسک
1- شناسایی موارد در معرض خسارت: شناسایی ریسک، فرآیندی است که طی آن یک موسسه به طور نظامند و هدفمند همه ریسک های بالقوه شرکت را به شکل مستمر تشخیص و پس ازتعیین جوانب و طبقه بندی آن ها به نحو مناسبی دراختیار مسئولان مربوطه قرار می دهد، به گونه ای که اطمینان حاصل شود هر ریسکی قبل از وقوع خسارت شناسایی گردیده است. ویلیام و هینز، شناسایی ریسک را چنین تعریف کرده اند:فرآیندی که به طور سیستماتیک و پیوسته، اموال، مسئولیت و اشخاص در معرض خطر را به محض بروز یا قبل از آن شناسایی می کند . بنابراین، اولین گام در شناسایی مدیریت ریسک، شناسایی همه موارد در معرض خسارت اعم از اصلی و فرعی است. موارد مهم در معرض خسارت بالقوه عبارتند از:
الف) اموال در معرض خسارت: ساختمان ها، کارخانه ها و دیگر تاسیسات، اثاثیه، تجهیزات و ملزومات، موجودی کالا و مواد.
ب)مسئولیت در معرض خسارت: آلودگی محیطی، محصولات ناقص، تبعیض بی جهت میان کارکنان، اخراج نادرست و بدون دلیل منطقی، مسئولیت ناشی از وسایل نقلیه شرکت، دعاوی مسئولیت مدیران و متصدیان.
...
ریسک های فعالیت های اکتشافی صنعت نفت وگاز
ریسک پروژه، یک واقعه یا اتفاق در شرایط عدم اطمینان است که درصورت وقوع، دارای اثرات مثبت یا منفی بر اهداف پروژه می باشد. همان طور که ریسک ها در فرآیندهای سازمان تاثیر گذار هستند، می توانند در پروژه نیز موثر واقع شوند . به طورکلی ریسک های موثر در پروژه های بزرگ و کلان من جمله صنعت نفت و گاز را می توان درچهاره گروه زیر قرار داد:
- ریسک فنی،کیفی و عملکردی: استفاده از فناوری های پیچیده، جدید و آزمون نشده، تغییر از فناوری موجود آزمون شده به فناوری استاندارد درحین اجرای پروژه، جزو مصادیق این گروه ریسک به شمار می روند.
- ریسک مدیریت پروژه: عدم تخصیص مناسب زمان و هزینه و منابع کاری، استفاده از برنامه نامناسب و عدم توجه کافی به مدیریت پروژه درتحقق اهداف، جزو مصادیق این گروه ریسک است.
- ریسک درون سازمانی: عدم سازگاری و تناسب جنبه های مختلف (هزینه، زمان وکیفیت) و فقدان تدوین اولویت های سازمانی دراجرای پروژه ها، عدم تخصیص منابع کاری بین پروژه های مشابه از مصادیق این گروه ریسک می باشد.
- ریسک برون سازمانی: تغییرات مداوم در قوانین و مقررات، تغییرات اولویت های مورد نظر سازمان های مساعدت کننده، تغییرات جوی و حوادث طبیعی (مانند زلزله، طوفان و سایر بلایای طبیعی) ازمصادیق این گروه ریسک به شمار می روند . ریسک های مرتبط به هر پروژه را باید در جهت کاهش احتمال و اثر وقایع نا خوشایند بر پروژه، مدیریت کرد. پارادیم یا الگوی مدیریت ریسک، مجموعه ای از وظایف می باشند که به صورت یک سری از فعالیت های پیوسته در سرتا سر چرخه عمر یک ماموریت وجود دارند و عبارتند از:
شناسایی ریسک ها
تحلیل
برنامه ریزی
پیگیری
کنترل
در فصل اول به طور مفصل درمورد مراحل مدیریت ریسک سخن رفت. اکتشاف در واقع بررسی دقیق و مفصل منطقه ای است که شرکت نفت وگاز منفعتی را درخصوص هیدروکربن های آن منطقه بدست آورده است. این زمانی است که آن منطقه جغرافیایی پتانسیل بررسی وجود ذخایر تجاری نفت وگاز را دارد. همان طور که گفته شد، اکتشاف از مهم ترین فعالیت های صنعت نفت وگاز محسوب می شود. فعالیت های اکتشافی به فعالیت های گوناگونی اطلاق می شود که برای کشف و جستجوی نفت و گاز انجام می گیرد. اکتشاف نفت وگاز فرآیند و پیچیدگی خاص خود را داراست، عملکرد فعالیت های اکتشافی به ساختار زمین شناسی و ژئوفیزیکی هرمنطقه از یکسو و پیشرفت های تکنولوژیکی در روش های اکتشاف از سوی دیگر بستگی دارد. مهم ترین فعالیت های اکتشافی که به تفصیل درفصل قبلی درمورد آنها گفته شد عبارتند از؛ انجام مطالعات زمین شناسی، روش های ژئوفیزیکی و حفرچاه. اکتشاف نفت و گاز می تواند هم برای مناطق ساحلیو هم برای مناطق فراساحلیباشد، اما به طور روشن هزینه های انجام کارمربوط به فراساحل و همچنین ریسک های اکتشاف فراساحل چندین برابر از هزینه ها و ریسک های مربوط به ساحل می باشد.
...
